Het model dat wij gebruiken ter ondersteuning van de systemische werkelijkheid en wat onderdeel kan zijn van een grotere integrale methode, is het ‘sonde’ model. Dit model helpt ons systemische te kijken naar een organisatie, dit te verdiepen naar inzichten en ervaringen en middels een opstelling dit visueel in beeld te brengen voor de belanghebbenden. We noemen het zo omdat we ervaren hebben dat zoals een sonde we met een opstelling diep doordringen op plekken waar je normal gesproken niet komt. In die diepte kunnen we vaak inzicht geven door de belichting van binnenuit.
Een opstelling kun je ook wel een kijkoperatie noemen. Waar kan nemen we alvast een aantal issues mee, maar je krijgt vooral inzicht in wat de situatie is, en daarna kun je daarnaar gaan handelen. Een opstelling op zichzelf is bijna nooit een oplossing. Het kan voorkomen, net als een kijkoperatie, waarbij de knie genoeg schoongemaakt kan worden waardoor de klachten verdwijnen.
Een mooie vergelijking vind ik ook de Rosetta Sonde[i]. Dit is de ruimte sonde die de bouwstenen van het leven zoekt. Met ons sonde model zoeken we de bouwstenen voor hernieuwde stroming naar winst.
Soms een simpele sharing doen en luisteren naar elkaar al veel kan veranderen. Ons sonde model gaat veel dieper en kan intrinsieke organisatiewaarden naar boven brengen, maar het concept is hetzelfde. Eerst naar elkaar luisteren voor verbinding. Een ‘sonde’ kan oppervlakkig en diep zijn afhankelijk van de vraag. Een kennismaking is onderdeel van de methode en start van het verdiepende gesprek.
Werken met ons vergt binnen een organisatie een open mindset. Veel organisaties doen er alles aan om succesvol te zijn in de bovenwereld, maar vergeten de onderstroom te herkennen en erkennen. Wij richten ons op de onderstroom met zijn licht- en schaduwkanten om verstoringen te tonen.
Het ‘SONDE’ model
Het ‘sonde’ model heeft als insteek en basis om de klantvraag van de klant helder te krijgen, zicht op de dynamieken en verstoringen te krijgen, de onderstroom hierbij te achterhalen en de relaties tussen mensen te verdiepen i.r.t. de klant-vraag. Een vraag heeft altijd meerdere dimensies en in een sonde kunnen er heel wat kanten geraakt worden.
De ‘sonde’ is een modulaire methode waarbij bij elke stap we de passende relaties willen leggen. Problemen oplossen is ook leren en we staan in onze ontwikkeling open voor andere invulling van de methode. Wij komen uit de Systemisch werken wereld en passen organisatieopstellingen toe om de klantvraag te verdiepen en inzicht te geven aan waar het bij de organisatie wezenlijk om gaat. De stappen Sharing Opstelling, Na Gesprek, Dialoog en Evaluatie kunnen we ook apart uitvoeren binnen, bijvoorbeeld een groter programma. Ons gaat het om het wezenlijke, het waarachtige. Hetgeen wat ongeschreven is en onderstrooms. Dit bevat een potentieel wat we graag aanboren voor organisaties.
Met de ‘sonde’ werken we met het systeem van de organisatie, de verstoringen en de kansen die de opstelling met zich mee brengt. Durf je als bestuurder of leidinggevende een inzicht echt in te voelen en ga je het aan met hart en ziel? Schiet je als medewerker in de weerstand? Integreer je alles wat je hebt om de oplossing te laten slagen? Welke competenties zet je in? Passen de bevoegdheden bij het systeem? Wordt de context geëerd? Ben je je bewust van je waarden en normen? Hoe sta jij eigenlijk in het veld van het probleem? Hoe werkt het probleem door op jou en hoe werk jij door met het probleem?
Binnen de ‘sonde’ zullen vragen van deze aard aan bod komen. Het is een methode die de diepte van de organisatie raakt in zijn hart en ziel en daardoor de verbindingen en relaties kan laten herstellen, verstoringen toont, zodat de oplossing daadwerkelijk mag ontstaan.
De Sonde onderdelen in het kort:
-
-
- Een Sharing laat mensen verbinding maken met elkaar, geeft verstilling en creëert verdieping en verbreding van de klantvraag. Binnen de sharing stellen we ons elkaar voor waarbij de intentie is om je aan elkaar echt te laten zien. De volgende drie vragen zijn onderdeel van de sharing: Wat is je naam en positie/plek. Hoe is het nu met je? Met welke intentie ben je hier? Omdat we uitgaan van de systemische werkelijkheid richten we ons op de mentale, geestelijke, lichamelijke en fysieke dimensie hierbij.
- Een Opstelling geeft inzichten en toont beweging, leegte of verstarring vanuit een 2-D of 3-D perspectief. De opstelling zelf bestaat uit een Introductie, Voor Gesprek (contact), Contract (brandende vraag), begin opstelling, beweging en eind opstelling.
- Het (Na)gesprek geeft mogelijkheid tot reflectie. Als het gesprek de start van de sonde is, betreft het meer een systemisch adviesgesprek.
- De Dialoogfase is er om de acties te gronden in systemisch denken en kijken en de blik op jezelf, groep en organisatie te vertalen naar systemische zienswijzen, axioma en principes.
- Evaluatie is van belang om te zien waar de organisatie of persoon staat, om eventuele (vervolg)acties bij de klant systemisch in te bedden en voor ons eigen leerproces.
-
[i] http://wibnet.nl/over-wetenschap-in-beeld/zoektocht-naar-het-eeuwige-leven