Van control manager naar waarachtig leider

Control manager stuurt op macht, is gericht op positie en opvallende prestaties. De burn-out manager controleert en beheerst zijn team en dat kost hem of haar heel veel werk. Excel Lijsten, mensen achter de broek aan zitten, de positie vasthouden, budgetten beheersen, zorgen dat niemand in het team ongecontroleerd is. De houding hierbij is dat de manager weet wat goed is en deze keihard werkt om micro-management in de goede richting te bewaken. De control manager raakt hierbij al de energie kwijt en verliest zichzelf in het management. Het keiharde werken leidt tot een burn-out.

Managers die ik na een enorm energieverlies spreek en richting dienend leiderschap, of zelfs waarachtig leiderschap bewegen, geven een ander beeld van management.

Dienend leiderschap is ten dienste van het team. Je in verbinding met het team afvragen wat nodig is om het team zo effectief en efficiënt mogelijk te laten functioneren, waarbij de menselijke maat de drijfveer is.

Leiderschap gaat mijns inziens nog een stap verder. Waarachtig leiderschap gaat niet over leiderschap aan mensen op zich, maar om het creëren van een ruimte, een ‘holding space’ waarin voortdurende de mogelijkheid tot leren wordt geschapen en relaties tussen mensen mogen ontstaan.

De waarachtig leider manifesteert een ‘zijn’ en een daarbij behorende houding en gedrag waarbij voorspelbare wonderen die synchroniserend van aard zijn zich kunnen ontvouwen. Hiertoe dient de waarachtig leider een openheid te ontwikkelen waarbij steeds opnieuw de ruimte gecreëerd wordt om te dromen, te spreken in mogelijkheden in plaats van beperkingen, te verdiepen in de werkelijkheid zoals deze zich ontvouwt. De waarachtig leider omarmt de spirituele as in leiderschap.

De waarachtig leider luistert nog meer dan de dienend leider naar wat er plaatsvinden. Hij luistert niet alleen naar de individuen, maar luistert naar wat er collectief nodig is, naar wat zich vanuit de onderstroom naar boven wil laten voeren, naar de energie die in potentie zich wenst te ontvouwen. De waarachtig leider luistert naar het eigen buikgevoel, zijn eigen hart, zijn eigen relaties, om van daaruit in beweging te komen voor de essentie wat zich wil laten zien.

Dit vergt een fundamentele verschuiving in de wijze waarop we over de wereld denken. In plaats van de lineaire gedacht van verleden naar toekomst, lijkt de wereld te bestaan uit onderlinge afhankelijkheid van alles. Hierbij bepalen wij zelf door onze gedachten, ervaringen uit het verleden en acties in het nu hoe de toekomst eruit ziet. Wanneer we werkelijk intunen op wat we te doen hebben ontstaat hierbij synchroniseert en ontvouwt de dynamiek van voorspelbare wonderen zich.

De onderlinge afhankelijkheid in de wereld betreft niet uit deeltjes alleen die zich aan- en afstoten. De onderlinge afhankelijkheid is in de natuurkunde al lang aangetoond! Zie het onzekerheidsprincipe van Heisenberg en het theorema van Bell als voorbeelden. De materie om ons heen is in de kwantum-ruimte soms een golf, soms massa, soms energie, en dit alles continu met elkaar verbonden en in beweging. Het universum betreft een volledig open ruimte die vanuit ons potentieel gecreëerd wordt.

Er zijn drie leidende principes die de waarachtig leider helpen om zich open te stellen en een ruimte van mogelijkheden te manifesteren. Let wel dat dit veld van leiderschap nog volledig in beweging is. Er ontstaan steeds meer theorieën en methodes om waarachtig leiderschap te ondersteunen. Ikzelf werk met organisatie- en loopbaanopstellingen, maar er zijn methodes als Deep Democracy, Transactionele Analyse, Voice Dialog, Mindfulness, NLP, Theory U, e.a. methoden en technieken die onderstaande leidende principes op de een of andere manier naar boven laten komen. Laat je verrassen en laat op je pad stromen wat bij jouw bedoeling, en jouw karakter past om je hierbij aan te raken:

    1. Het begrip relatie is belangrijker dan het begrip individu

Als waarachtig leider dien je vanuit een dieper begrip van je eigen zijn, een ruimte te creëren waar relaties zich op allerlei niveau kunnen ontvouwen. Toevallige ontmoetingen in bedrijfsprocessen of te komen tot een visie. Toevallige opbouw van relaties buiten en binnen het werk.

Relaties zijn het ordenend principe in deze vernieuwende denkwijze. Het gaat niet om een individu, of zelfs rollen, maar het gaat om relaties tussen mensen die energie geven hoe de toekomst zich ontvouwt. Elkaar als legitieme mensen hierin te zien die als relaties met elkaar verbinden of afstoten is hierbij van belang. Verbinden levert energie op en geeft mogelijkheid tot groei, afstoting kost energie en heeft vaak te maken met diepere pijnen en resonanties die niet uitgesproken worden. Martin Buber heeft het hierbij over het feit dat we onszelf gaan beschouwen als een ik-en-jij relatie die gezamenlijk maakt hoe de energie stroomt.

    1. Commitment aan het werk dient te starten bij bereid zijn te ervaren wat zich toont en hierop te vertrouwen en je hieraan over te geven.

We dienen te leren een zijn-manifestatie te omarmen, waarbij we luisteren naar onze innerlijke stem. Deze stem geeft ons de richting waaruit de reis naar de toekomst zich ontvouwt. Het vertrouwen accepteren dat de toekomt zich overeenkomstig onze bestemming ontrolt vergt diepgaand innerlijk werk, overgave en relatiebindingswens. Niemand is alleen succesvol geworden, en vertrouwen op dat zich precies toont wat nodig is voor jouw toekomst vergt indamming van individuele wilskracht naar een overgave van iets groters. Jaworski en Buber noemen dit onze grote wil.

    1. Als waarachtig leider dien je je authentieke tegenwoordigheid te tonen.

Mensen voelen anderen die hun kwetsbare authentieke tegenwoordigheid tonen aan als energie magneten, als een aantrekkingskracht die niet te voorkomen is. Als waarachtig leider dien je jezelf te tonen zoals je werkelijk bent. Kijk naar de Dalai Lama, Bisschop Tutu, Mandela, Gandhi. Dit zijn allemaal waarachtige leiders die niets verbloemen van wie zij zijn.

Een authentiek en waarachtig leider stelt zich open voor de toekomst vol mogelijkheden. De Dalai Lama zou continu het Chinese bewind aan de kaak kunnen stellen, maar hij weet dat dit geen zin heeft. Vanuit zijn eigen kwetsbare, niet aanvalshouding en zijnskwaliteit tentoonspreiding verbindt hij meer mensen die op een andere manier hun eigen waarachtigheid bij hem ervaren. Er ontstaat energie-overdracht in de relatie, niet vanuit wilskracht maar vanuit openheid naar de toekomst toe.

Als we ons houden aan deze leidende principes, dan kunnen voorspelbare wonderen zich gaan manifesteren. Dan kan synchroniciteit een plekje hierin krijgen en worden ontmoetingen niet alleen als toevallige samenloop van gebeurtenissen en omstandigheden ervaren, maar worden ze gezien zoals ze vanuit dit perspectief zijn, een synchronisatierelatie om een mogelijke toekomst te laten ontvouwen.

Vanuit een zijns-perspectief afgestemd op jouw bedoeling kun je veel bereiken. Dit vergt een houding waarbij je relaties ziet als leidend principe, je overgeeft aan een interne commitment om je bedoeling te bereiken en je hierbij je aan de wereld toont zoals je werkelijk bent, je authentieke zelf. Vanuit deze houding en dit gedrag ontmoet je precies de mensen die je nodig hebt om jouw bedoeling te bereiken.

Ik kan hier vanuit mijn eigen praktijk voor de volle 100% beamen dat dit het geval is. Mijn bedoeling is om vanuit individuele- en teamcoaching professionals en managers te bereiken en aan te raken opdat ze hun eigen pad gaan bewandelen, zich verwonderen hierbij en hun hart openen opdat naar binnen kan stromen wat nodig is, en ze hun collega’s en onderschikte hierbij aanraken. Hierbij steeds vaker topmanagement aanrakend, opdat zij hun innerlijk leiderschap, waarachtig leiderschap oppakken. Dit om een mooiere wereld te creëren waarbij alles er mag zijn wat er is, en de energie echt mag stromen en de wereld een mooie plek wordt om te vertoeven samen.

In de reis hier naartoe ben ik de laatste 7 jaar, nadat ik zicht kreeg op mijn bedoeling zoveel mensen ‘toevallig’ tegengekomen, en zoveel innerlijke methodes ‘toevallig’ geleerd dat dit woord bij mij ingeruild is voor relatie. Een toevallige ontmoeting is bij mij een verbindende relatie geworden voor mijn gedroomde toekomst. En misschien geldt dit ook wel voor de partner in die relaties, maar dat is aan hun om te omarmen. Ik hoop met dit schrijven het waarachtig leiderschap meer op de kaart te zetten en gun iedereen dit in zichzelf op te pakken.

Bovenstaande vrij vertaald naar prachtige teksten uit het boek Synchroniciteit van Jaworski en mijn eigen beelden en ervaring hierbij.