De vooronderstellingen van NLP

Veel mensen die ik tegen ben gekomen op het pad naar succesvol persoonlijk systemisch leiderschap hebben hun reis naar binnen verdiept en zijn anders naar de wereld gaan kijken, door kennis te nemen van Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP)[1]. De vooronderstellingen van NLP zijn een goede inspiratiebron om te doorleven in samenwerking met de tien sleutels:

      1. Het effect van je communicatie is de reactie die je krijgt, ongeacht de bedoeling Ik weet dat je gelooft dat je begreep wat je dacht dat ik zei, maar zo bedoelde ik het niet.

Als iemand je niet begrijpt en hij maakt dat aan je duidelijk, dan heeft het geen zin om op dezelfde manier te blijven communiceren. Die manier begrijpt hij namelijk niet. Door je verbale of non-verbale manier van communiceren aan te passen, vergroot je de kans dat de ander je begrijpt.

Een voorbeeld; Als je iets zegt om iemand te motiveren en je krijgt vervolgens een negatieve reactie, dan kun je hieruit opmaken dat je opmerking niet tot het resultaat leidt dat je in gedachten hebt. In plaats van motivatie leidt het namelijk tot boosheid of irritatie.

Het is vervolgens goed om te bedenken hoe jij je communicatie zo aan kunt passen dat je een reactie krijgt die je wél wilt. Wil je weten hoe je met anderen communiceert, let dan op de reactie die ze je geven.

      1. De kaart is niet het gebied

Het menu is niet de maaltijd. De trailer is niet de film. Het boek is niet de training.  De informatie die we vanuit onze omgeving opvangen wordt gefilterd voordat we deze opslaan in ons geheugen. Dat betekent dat je niet alles wat er om je heen gebeurt opslaat, maar slechts een selectie. Onze zintuigen schieten per seconde ongeveer twee miljoen stukjes aan informatie op ons af. Ons bewustzijn kan slechts vijf tot negen stukjes informatie aan, wat betekent dat er heel wat weg wordt gefilterd! Dit filterproces wordt beïnvloed door jouw persoonlijke waarden, overtuigingen, je herinneringen, je ervaringen en beslissingen. Daarnaast is ook je culturele en sociale achtergrond van invloed op dat wat jij ervaart als de werkelijkheid. Het kan dus zo zijn dat andere mensen andere informatie over dezelfde gebeurtenis opslaan dan jij. Een goed voorbeeld hiervan zijn de vaak uiteenlopende getuigenverklaringen bij een ongeval. Zelfs als alle getuigen op hetzelfde moment aanwezig zijn bij hetzelfde ongeval, kan dat wat ze opmerkten enorm verschillen.

      1. Falen bestaat niet, er is alleen feedback

 Er zijn geen fouten, er is alleen informatie. Elk resultaat is een prestatie, al kan het zijn dat je een ander resultaat wilde dan je kreeg. Als je op die manier naar resultaten kijkt, kun je leren van elke ervaring, in plaats van jezelf of anderen te veroordelen. Met andere woorden; leg je de focus op ‘falen’, dan blijf je je concentreren op wat er mis is gegaan. Richt je jezelf op de resultaten die je hebt behaald, dan focus je je op andere mogelijkheden en kun je bedenken hoe je het ook anders kunt aanpakken. Ofwel: pas jij je gedrag aan, dan krijg je andere resultaten.

      1. Mensen beschikken over alle hulpbronnen/bekwaamheden die nodig zijn om hun doelen te realiseren. Je hebt alles in je om te excelleren.

Tijdens ons leven leren we ontzettend veel en doen we heel veel kennis op. We zijn ons er vaak niet bewust van hoeveel we eigenlijk weten. Dit komt doordat we veel van onze kennis en vaardigheden op onbewust niveau opslaan. Je hebt als kind vast geleerd om met mes en vork te eten waardoor het nu iets is waar je niet over na hoeft te denken om het te doen. We kunnen zoveel meer dan we denken!

      1. Een persoon is altijd te scheiden van zijn/haar gedrag

Je bent niet wat je doet. Je bent niet wat je kunt. Je bent ook niet wat je denkt. 

Gedrag is niet de persoonlijkheid. Vaak worden deze twee door elkaar gehaald en zeggen we dat iemand een hufter is terwijl hij zich alleen als een hufter gedraagt. We twijfelen niet aan iemands karakter. Wel kunnen we vraagtekens zetten bij het gedrag dat iemand laat zien en de waarde die dat in een specifieke context heeft. Soms past gedrag dat wordt getoond beter in een andere context.

      1. Elk gedrag heeft een positieve intentie. Gedrag mag je veroordelen, mensen niet.

Hoe stom de dingen ook zijn die mensen doen; de bedoeling van iemands gedrag kan een positieve intentie hebben. Het gedrag dat iemand laat zien is vaak het beste voor hem of haar in die specifieke situatie of context. Dat wil echter niet zeggen dat de omgeving er net zo positief op reageert. Het hoeft zelfs niet zo te zijn dat de persoon die dat gedrag laat zien, zich bewust is van waarom hij of zij dat doet.  

      1. Er is altijd een andere keuze. Geen keuze maken is ook een keuze.

Het eerder besproken NLP-uitgangspunt ‘elk gedrag heeft een positieve intentie’ gaat ervan uit dat mensen de beste keuze maken die hen ter beschikking staan op dat moment. Niemand maakt bewust de verkeerde keuze. Als die keuze niet leidt tot de gewenste uitkomst (voor die persoon zelf of voor anderen), is het dus nodig meer keuzen tot je beschikking te hebben. Hoewel iemand ze zelf niet ziet, zijn er altijd meer keuzen, zeker als je wat verder in de toekomst kijkt, kaders ruimer neemt en vooronderstellingen loslaat.

      1. De inhoud van een ervaring kun je niet meer veranderen…hoe je daar tegenaan kijkt wel.

Het recept om je goed te voelen: voorkomen dat situaties jou bepalen!  

Soms zou je willen dat iets dat je hebt meegemaakt, anders was verlopen. Echter, wat je feitelijk is overkomen kun je niet veranderen. Wat je wel kunt doen, is anders over de ervaring denken of er anders mee omgaan.

We zeggen dan, dat je het proces van je ervaring verandert. NLP richt zich bijna uitsluitend op het proces. Als je met iemand te maken hebt die een angst heeft, dan kun je heel lang graven naar informatie waarom iemand bang wordt. NLP stelt zich veel meer de vraag hoe je bang wordt. Als je weet hoe iemand zichzelf bang maakt, kun je hem of haar leren om daar veranderingen in aan te brengen. De inhoud is dan vaak van ondergeschikt belang.

[1] http://www.nowletsplay.nl/index.php/algemeen/de-vooronderstellingen