Hoe helpt systemisch werken bij een burn-out

Hoe raken we toch in een burn-out? Welke vitaliteit sleutels kunnen je hierbij helpen? En hoe belemmert je rugzak je om hier snel uit te komen?

Hoe raken we in een burn-out?
Bijna drie miljoen werknemers in Nederland werken onder hoge werkdruk. Ruim één derde van het werk gerelateerde verzuim wordt veroorzaakt door werkstress . Één miljoen Nederlanders hebben last van burn-out klachten! We werken met z’n allen in een behoorlijk verouderd en stress opbouwend systeem.

We werken met z’n allen keihard, en daarbij ontstaat stress. Stress gevolgen zijn momenteel één van de grootste factoren die aan de wieg staan van een burn-out. Wanneer stress niet goed tegemoet getreden wordt, is het een van de grootste onbewuste energie bedreigingen.

Stress is op zichzelf niet een slecht iets, het is iets heel natuurlijks, een reactie van ons lichaam, en hier binnen, onze oer-hersenen, op de omgeving. Maar enige tijd onder stress staan geeft energielekkages. Langdurige negatieve stress kan via deze lekkages leiden tot een burn-out. Stress wordt geactiveerd doordat je in overlevingsmodus komt. En je overlevingsmodus ontstaat vanuit je oer-hersenen, je hagedissen-brein.

Welke systemische vitaliteit sleutels kunnen je hierbij helpen?
Je kunt voorkomen om een robot van je oer- hersenen te worden door richting je bezieling te gaan leven en handelen. De systemische sleutels volgen die hieronder beschreven maken dat je van een geautomatiseerde robot naar een mens met gevoel en vrijheid van handelen gaat. De sleutels heb ik ontwikkeld in mijn loopbaan coaching praktijk, die ik praktiseer op mijn vrije dag en in het weekend, waarbij ik mensen help om de volgende stap in hun loopbaan te zetten, soms door burn-out ingegeven, soms vanuit een andere prikkel:

Principe 1 Erken wat er is (Erkenning)
Principe 2 Falen bestaat niet er is alleen feedback (Leerervaring)
Principe 3 Focus op de bedoeling (Focus)
Principe 4 Richt op het potentieel (Potentie)
Principe 5 Geef gevoel de ruimte (Gevoel)
Principe 6 Creëer ruimte (Bewegingsruimte)
Principe 7 Er is verbondenheid tussen iedereen (Verbondenheid)
Principe 8 Iedereen heeft recht op een plek (Plek)
Principe 9 Leiders gaan voor in de rij (Ordening)
Principe 10 Er is een balans van geven en nemen (Balans)

De invulling van deze systemische vitaliteits principes en werking ter voorkoming en verlichting van een burn-out is overigens bij iedereen verschillend en voor een deel afhankelijk van de rugzak die je draagt.

En hoe belemmert je persoonlijke rugzak je om hier snel uit te komen?
De rugzak komt in een loopbaanopstelling naar voren. Dit is hetgeen je draagt doordat je zoon of dochter van een hele familielijn bent en je zelf ook een verleden hebt van ervaringen. En wat er in jouw verleden is gebeurd, maakt voor een deel hoe je in het hier en nu handelt. Met een loopbaanopstelling kunnen we de verder liggende oorzaak achter de stress en eventuele burn-out afpellen uit je rugzak, en een eerste stap hieruit samen nemen. Ik zeg altijd; de eerste stap is de enige stap. Hoe dit werkt, gaat te ver voor dit artikel, maar in mijn boek leg ik dit verder uit.

Maar een voorbeeld geeft de werking van de rugzak misschien het beste weer:

Ik had een vrouw in mijn praktijk die een burn-out gekregen had, omdat ze veel te hard werkte. Ze gaf in het voorbereidend gesprek aan geen nee te kunnen zeggen wanneer haar manager haar een extra opdracht gaf. Ook gaf ze aan dat ze een groot verantwoordelijkheidsbesef had, en dat ze daarom dubbel extra geen nee zei tegen een taak. Want het moest gedaan worden, dan maar zij.

Vanuit de opstelling kwam naar voren dat ze in haar jeugd haar moeder en vader heeft moeten ondersteunen. Haar moeder was een groot deel van haar jeugd ziek. Zij deed de was als jong meisje en ging ook koken voor haar vader, etc. Vanuit de opstellingen praktijk zeggen we dan dat ze de rol van haar moeder overnam, en een overerving dynamiek had van verantwoordelijkheid. Zij is weinig kind geweest, en denkt dat het normaal is om een heel groot verantwoordelijkheidsgevoel te hebben.

In haar werk is dit lang goed gegaan, maar opeens knapte er dus iets. Vervolgens zat ze met een burn-out thuis. Ze had geen intern mechanisme ontwikkeld om haar grenzen goed te stellen. Nee te leren zeggen. Hoe kan je tegen een zieke moeder nee zeggen als zij uit bed vraagt of je de was wilt doen, in plaats van buiten spelen met je vriendinnen?

Je bouwt door je ongezonder ervaring met zoiets als een te groot verantwoordelijkheidsgevoel, een ongezond mechanisme op dat je een groter dan gewone verantwoordelijkheid hebt te dragen. Maar je lichaam, je stress receptoren gaan hier niet mee akkoord. De consequenties hiervan bouwen zich op gedurende je leven en op een knapt het, en heb je een burn-out.

Niet veel mensen kunnen in dit soort situaties, zonder schuld- of schaamtegevoel “nee” zeggen tegen een vraag. Dit schuld- en schaamtegevoel bouwt zich op gedurende ons leven. En als je in je rugzak ook nog een familieverleden hebt van pleasen en ja-zeggen om erbij te horen, heb je hier weinig weerstand tegen.

Wanneer je je echter leert houden aan de vitaliteit sleutels dan kan energielekkage omgezet worden in energieopwekking! Je voorkomt niet alleen stress, maar je kunt energie opdoen en moeiteloos leren werken. In mijn boek heb ik de vitaliteit sleutels vertaald naar loopbaan terminologie. Dit boek is af en heb ik geschreven zodat deze manier van stressvermindering meer kenbaar wordt in de wereld.

Wanneer je leert te werken volgens de sleutels, ga je werk op een andere manier bekijken en op een andere manier doen. Op een manier die zo dicht mogelijk staat bij wie jij bent en waar jij blij van wordt. Energie is oneindig en altijd verkrijgbaar in elke situatie. Hoe we een situatie ervaren is wat ons energie kost. Hoe die ervaring naar een positieve ervaring gekanteld kan worden en je hierdoor moeiteloos gaat werken, kun je leren door je te houden aan de sleutels.

Moeiteloos leren leven en werken en hierbij succes hebben is een reis naar binnen. Door moeiteloos te gaan werken wordt je gelukkiger en daar plukt je werkomgeving dan weer de vruchten van. Een positieve spiraal! Dit gun ik iedereen om te zaaien!